Podstawowym uprawnieniem osoby podejrzanej/oskarżonej jest swobodne ustanowienie obrońcy. Może ona udzielić upoważnienia do obrony pisemnie – bądź też w formie oświadczenia złożonego do protokółu podczas dowolnej czynności procesowej, takiej jak choćby przesłuchanie.
Czasami jednak zdarza się, że przebywający w celi, bez możliwości szybkiego skorzystania z Internetu czy telefonu komórkowego nie jest w stanie podjąć decyzji, który adwokat najlepiej reprezentowałby jego interesy (np.: nie zna nazwisk adwokatów, którzy specjalizują się w określonym rodzaju sprawy, pomimo dostępności Internetu nie potrafi z niego skorzystać) lub nie może porozumieć się z adwokatem, który od kilku lat prowadzi sprawy rodziny, bo nie zna na pamięć numeru telefonu (może poprosić, aby poinformować określoną osobę o obecnej sytuacji, a podczas widzenia ustalić dane adwokata, który go interesuje – prowadził podobną sprawę, współpracuje z firmą taty, polecał go znajomy etc).
Upoważniającym do obrony nie musi być osobą spokrewnioną z podejrzanym /oskarżonym, upoważnienia do obrony może udzielić tak naprawdę każdy. Oczywiście robią to osoby, które przynajmniej znają osobę przebywającą w areszcie (zatrzymaną do wyjaśnienia, tymczasowo aresztowaną), ale nic nie stoi na przeszkodzie by zrobił to ktoś zupełnie obcy dla tej osoby. Ustanowiony w ten sposób obrońca posiada wszelkie uprawnienia, którymi dysponowałby, gdyby osobiście upoważnił go do swojej obrony podejrzany/oskarżony. Osoba, która w imieniu oskarżonego dokonuje upoważnienia do obrony nie potrzebuje jakiejkolwiek zgody, polecenia czy instrukcji od osoby, na rzecz której ustanawia obrońcę. Ustanawiającym może być np.: kolega, sąsiad, listonosz lub konkubina („ktoś z otoczenia”) albo brat. Osoba ta musi jednak posiadać pełną zdolnością do czynności prawnych. Na gruncie prawa polskiego domniemywa się, że ma ją każda pełnoletnia osoba (a zatem upoważnić do obrony może każda 18-letnia osoba).
O ustanowieniu obrońcy (upoważnieniu do obrony przez inną osobę niż podejrzany/oskarżony) organy postępowania niezwłocznie informują podejrzanego/oskarżonego, który może zgodzić się na powołanie ustanowionego obrońcy albo nie. Nawet po upoważnieniu za pośrednictwem obrońcy podejrzany/oskarżony może podjąć decyzje o upoważnieniu do obrony innego obrońcy lub do niekorzystania z obrońcy w swojej sprawie.
mój brat miał taką sytuację i potrzebował obrońcy na już. z polecenia koleżanki trafił właśnie do kancelarii wawrzynca chroscielewskiego. to był dobry wybór.