Do grona najczęściej popełnianych przestępstw i wykroczeń zaliczają się z całą pewnością przestępstwa i wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Wiele z tych czynów polega na niewłaściwym zachowaniu kierującego pojazdem, który – uczestnicząc w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym – nie respektuje obowiązujących w nim zasad.
Sprawcy czynów przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji tworzą niezwykle liczną grupę klientów kancelarii adwokackich specjalizujących się w sprawach karnych. Wiele spośród zarzucanych im czynów dotyczy uprawnień do prowadzenia pojazdu. W grupie tej wyróżnić należy prowadzenie pojazdu bez wymaganych do tego dokumentów, prowadzenie pojazdów bez stosownych uprawnień oraz prowadzenie pojazdu z naruszeniem sądowego zakazu, jaki został uprzednio wydany wobec sprawcy tego czynu.
O ile czyn sprowadza się jedynie do prowadzenia pojazdu bez wymaganych dokumentów, jego sprawca stanie pod zarzutem wykroczenia z art. 95 kodeksu wykroczeń. Za czyn ten grozi kara grzywny określonej kwotowo do 250 złotych lub kara nagany. Warto podkreślić, iż czynność wykonawcza polegać tu może nie tylko na braku dokumentu prawa jazdy, ale także każdego innego, jakim powinien się okazać kierujący pojazdem, jak choćby dowód rejestracyjny czy dowód uiszczenia składki na obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Inaczej rzecz ma się, gdy pojazdem kieruje sprawca, który w ogóle nie ma uprawnień do kierowania nim. W takiej sytuacji czyn odpowiada znamionom wykroczenia z art. 94 § 1 k.w. Za czyn ten grozi mu kara grzywny w wysokości do 5.000 złotych.
Należy mieć na uwadze, iż każdy z tych czynów nabiera charakteru wykroczenia dopiero w sytuacji, gdy pojazd prowadzony jest na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu.
Jeżeli jednak sprawca prowadzi pojazd w sytuacji, gdy wcześniej sąd orzekł wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, skazując go za czyn przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji – zachowanie takie stanowić będzie przestępstwo. Przestępstwo złamania zakazu prowadzenia pojazdów odpowiada dyspozycji art. 244 k.k. Grozi za nie kara pozbawienia wolności do lat trzech.